Hanönü’nün Adını Aldığı Tarihi Han

Hanönü ilçesi, adını ilçe merkezinde yer alan ve günümüze kadar ulaşmayı başarmış olan tarihi bir han yapısından almaktadır. Bu han, yalnızca mimari değil, aynı zamanda bölge tarihinin aydınlatılması açısından da büyük önem taşımaktadır.

 Mimari Özellikleri

Han, moloz taşından harçla inşa edilmiş, sağlam yapılı bir eserdir. Giriş kapısı yuvarlak kemerlidir ve iç mekânda dört adet paye (taş sütun) yer alır. Bu payelerin alt kısımları kesme taştan, üst kısımları ise enli tuğladan yapılmıştır. Tavan yapısı tekne tonozlu bir formdadır; yani, içeriye hem sağlamlık hem de estetik kazandıran kemerli tavanlara sahiptir.

• Eni: 9 metre

• Boyu: 13 metre

• Yüksekliği: 3,5 metre

• Duvar Kalınlıkları: Yaklaşık 1 metre

Bu ölçüler, yapının o dönem kervanlar ve yolcular için ne kadar korunaklı ve işlevsel olarak tasarlandığını gösterir.

Tarihsel Belgeler ve Araştırmalar

1810 yılında Sinop’ta Fransız konsolosu olarak görev yapan Prof. Faircad, bu yapının ilk bakışta bir kilise olduğunu, İmparator Justinianus döneminde inşa edildiğini, ancak sonradan Türkler tarafından han olarak kullanıldığını ifade etmiştir. Öte yandan 1848’de bölgeyi ziyaret eden Chanykoff ise yapıyı açıkça eski bir kervansaray olarak tanımlamıştır.

Tüm bu anlatımlar, yapının tarih boyunca farklı dönemlerde farklı işlevler üstlendiğine işaret etmektedir.

2011 Yılında Bulunan Kitabe ve Gerçek Kuruluş Hikayesi

Bu yapının gerçek tarihi ve kim tarafından yaptırıldığına dair kesin bilgi, 2011 yılında Hanönü’nün Gökçeağaç Köyü Camii’nde ortaya çıkarılan Arapça yazılı bir taş sayesinde netlik kazanmıştır. Taşın ortadan kırılmış olmasına rağmen, üzerindeki yazılar Türkçeye çevrilmiş ve şu bilgiye ulaşılmıştır:

“Bu han, gelen geçen yolcuların konaklaması için hayır amacıyla, Candaroğlu Beylerinden İsfendiyar Bey’in hükümdarlığı zamanında (ölümü: Şubat 1440), onun eşi Tatlu Hatun tarafından miladi 1437 yılında yaptırılmıştır.”

Bu bilgiler ışığında, Hanönü’nün adını aldığı bu han, Osmanlılar Kastamonu’yu ele geçirmeden önce, Candaroğulları Beyliği döneminde inşa edilmiştir. Bu yönüyle, bölgedeki en eski ve özgün sivil mimari örneklerinden biridir.

Bugünkü Durumu: Restore Edilmiş ve Müze Olarak Kullanılıyor

Han yapısı, Kastamonu Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından özenle restore edilmiştir. Restorasyon sürecinin ardından yapı, Hanönü Belediyesi’ne devredilmiş ve bugün müze olarak hizmet vermektedir.

Yapı, hem dış görünüşü hem de iç düzeniyle ziyaretçilere tarihle iç içe bir deneyim sunmakta; ilçeye gelen misafirlerin uğraması gereken en önemli kültürel duraklardan biri olmaktadır.